Микроқаржылық бизнес барған сайын технологиялық сипатқа ие болуда. Басшылар оны әлемдік компаниялардың стандарттары бойынша бір қадам алға жылжыту үшін құруға тырысады.

TAS GROUP компаниялар тобының негізін қалаушы және бас директоры Дулат Тастекей әрқашан жеке дамуды табысты мансаптың негізі деп санады. Бұл жобаны құра отырып (Қазақстанның ең ірі МҚҰ бестігіне кіреді), кәсіпкер оны дамыту үшін нарықтық позицияларды нығайту үшін корпоративтік мәдениет, қаржы технологиялары мен басқару шешімдерінің ымыраларын біріктіруге ұмтылып, озық білімді пайдаланады. Өздеріңіз білетіндей, Білім жаңартуды қажет етеді және бұл үшін Дулат Гарвардқа барып, өзі үшін кәсіби өсудің тағы бір сатысын жасады.

Неліктен сіз қазірдің өзінде әсерлі университеттер тізімін толықтыруды шештіңіз, олардың арасында біз білетіндей, Skolkovo School of Management сияқты бірнеше маңызды мекемелер бар және де Гарвардқа оқуға баруыңызға не себеп болды?

- Гарвард туралы алғашқы ойлар TAS GROUP КТ (2010) құрылғанға дейін пайда болды. Ол кезде бұл кішкентай ауылдан келген қарапайым баланың арманы болатын. Әрине, бірнеше жыл бұрын мен Гарвард бизнес мектебінде (Гарвард Бизнес Мектебі, HBS) OPM (Owner/President Management) бағдарламасы бар екенін білгенге дейін нақты қабылдау жоспары болған жоқ. Бұл ұялшақ арман белгілі бір мақсатқа айналған сәт болды.

Мен өзімнің оқуға деген дағдыларымды бағаладым, күрделі және сыйымды оқу мазмұнын түсіну үшін әлсіз кәсіби ағылшын тілін қарқынды оқуды бастадым. Мен өзіме мақсат қойдым, сол көптеген бері армандаған арманым орындалды, өткен жылы Гарвард студенті болдым.

Сіз HBS оқу процесінде қандай дағдылар мен білім алып жатырсыз? Олар, сізге практикада қолдануға қажет болады ма? Және де жалпы, мұның бәрі сізге не үшін қажет?

– Үздіксіз білім алу, әсіресе қазіргі өзгермелі әлем жағдайында-кез келген дамудың негізгі кепілі боып табылады. Бұрынғы білім, қандай болмасын, бүгінде тез ескіреді, бизнес пен менеджменттің әдістері мен тәсілдері динамикалық түрде өзгеруде. Сондықтан тұрақты оқу ұзақ уақыт бойы менің жеке қағидатыма және TAS GROUP КТ корпоративтік мәдениетінің негізгі құрамдас бөлігіне айналды.

Өз уақытында Skolkovo-да оқу менің дамуыма үлкен серпін берді. Бірақ уақыт өтіп жатыр және стратегиялық көзқарас кеңейген сайын жаңа, жаһандық деңгейге шығудың шұғыл қажеттілігі туындайды. Егер біз жаһандық деңгей туралы айтатын болсақ, онда, әрине, Гарвардқа балама табу мүмкін емес.

Гарвард OPM бағдарламасы үш блоктан тұрады және үш күнтізбелік жыл ішінде 24 айға есептелген. Қазіргі уақытта мен 40 елдің 170 үздік менеджерлерінің арасында екінші курста оқып жатырмын.

Мұндай бағдарламаның негізгі идеясы - академиялық бағдарламаның 30% және «көзбен көру» тәжірибесінің 70%. Оқу барысында біз Гарвард ППС-мен танысып қана қоймай, әріптестерімізбен түрлі мәселелер бойынша білім, практикалық дағдылар, идеялармен алмасамыз. Менің курстастарымның арасында дәстүрлі бизнестің өкілдері ғана емес, сонымен қатар, әлемдік шоу-бизнестің адамдары да бар. Солардың бірі – will.i.am из The Вlack Еyed Рeas. Айтпақшы, жақында өткен «Азия Дауысы» фестивалінің сахнасынан барлық жұртқа естіртіп айтқан оның қазақ досы - менмін.

Менің Гарвардтағы оқу инсайттарымның бірі - қоршаған ортаның маңыздылығы. Кәдімгі әлемде, күнделікті шекарамызда өмір сүре отырып, біз жиі тоқырауға ұшыраймыз. Шектен тыс, әсіресе ең жақсылардың ортасында, сіз оны қалайсыз ба, жоқ па, ойлау сөзсіз өзгереді. Сіз де, сіздің компанияңыз да ешқашан бірдей болмайды.

Жақында, жазда мен Қазақстанда Гарвардтық достарымды қабылдадым. Олар біздің сұлулығымызға – табиғатқа, адамдарға, қазақ мәдениетіне таң қалды. Шынында да, өкінішке орай, олардың көпшілігінің дүниетанымында Қазақстан – көшпенділер елі. Бірақ бәрін іштен көргенде, олар бізге қарапайым өмір сияқты көрінетін барлық нәрсеге таң қалды. Менің халықаралық Гарвардтық нетворкинг жеке өсу мен бизнесті масштабтау үшін көптеген мүмкіндіктер беріп қана қоймайды, сонымен қатар, Қазақстанның шетелдегі имиджін арттыруға қызмет етеді.

АҚШ-та болған кезде, сіз жергілікті МҚҰ жұмысын байқаған боларсыз. Олардың әрекеттерінің қайсысы сіздің назарыңызға қызығушылық аударды?

– Мен біздің «қазақстандық» бизнес-модель АҚШ-тың күрделі және жоғары бәсекеге қабілетті нарығында да дамып қана қоймай, табысты бола алатынын түсіндім. Тәжірибеге сүйене отырып, біздің компания тез дамып келе жатқанын, менеджмент әлдеқайда икемді екенін атап өттім. Технологиялық даму деңгейі американдықтардан да жаман емес. Жалпы айтқанда, нарықтың ауқымын атап өтуге болады. Штаттарда автокөлік әуесқойлары көбірек: ел автомобильдер саны бойынша әлемде алтыншы орында, мұнда 1000 адамға 908 көлік келеді, ал біз 1000 адамға 226 көлік бар 95 – ші орында тұрмыз. Демек, АҚШ-тағы жеке автокөлікті кепілге беру нарығы Қазақстанға қарағанда он есе көп.

Әрине, біз АҚШ нарығын ғана емес, сонымен қатар әлемнің көптеген басқа елдері мен компанияларының тәжірибесін зерттейміз. Маған, атап айтқанда, Сингапурдың даму жағдайлары, Латвияның қаржылық дағдарысы, Бразилиядағы сыбайлас жемқорлық жанжалы қатты әсер етеді. Мені таң қалдырған тағы бір жағдай – Кенияның «Силикон саванна» IT саласын дамыту жобасы. Мұндай жағдайларды зерттеу бөтен адамды оның мәнін түсінуге барынша ынталандырумен кванттық деңгейде жүреді.

Қазақстанда алған біліміңізді қалай пайдалануды жоспарлап отырсыз?

– 2022 жылы бірінші курстан кейін мен өз компаниямға көптеген өзгерістер енгіздім. Бірінші кезекте біз процесс менеджерлерін оқытумен және шетелдік нарыққа назар аудара отырып, стратегиялық жоспарды жаңартумен айналыстық.

Алғашқы үлкен білім беру іс-шарасы «Қызметкердің өмірлік циклі» корпоративтік тренингі болды, оның барысында біз TAS GROUP КТ – ның кандидаттарды іріктеуден бастап жұмыстан шығаруға дейінгі барлық HR-процестерін егжей-тегжейлі талдадық. Біздің менеджерлер осы бағыттағы білімдерін едәуір толықтырды және біз қазір белсенді түрде сынақтан өткізіп жатқан көптеген жаңа технологиялық басқару құралдарын игерді.

Сонымен қатар, біз Harvard Business School мектебінде онлайн оқыту мүмкіндігін енгіздік. Ол үшін қызметкер компанияда кемінде екі жыл жұмыс істеуі керек, тиісті деңгейде ағылшын тілін білгені туралы сертификат алуы керек, тәртіптік жазасы болмауы керек, ал оқыту бағдарламасы оның жұмыс профиліне сәйкес келуі керек.

Біздің келесі қадам - IT-гі реформалар (ол бұрын қарқынды дамыған, бірақ одан да көп өзгерістерге ұшыраған). Қазір біз менеджердің минималды араласуымен толық автоматтандырылған несие алу процесін қамтитын қолданбамыздың ауқымды жаңартуын дайындап жатырмыз. Осы жобаны бастау үшін біз IT-департаментімізді 70 адамға дейін кеңейттік және барлық күштерді барлық бизнес-процестерді автоматтандыруға және цифрландыруға бағыттадық. Осының арқасында TAS GROUP КТ өзінің технологиялылығы мен бәсекеге қабілеттілігін бірнеше есе арттыруға ниетті, ал қаржы ұйымдары нарығында мұндай сипаттамалар тиімділік пен табыстың кепілі болып табылады.

Дереккөз